Treinreizigers opgelet: vandaag (vrijdag) leggen medewerkers van de NS in de regio het werk vanaf 04.00 uur 's ochtends een hele dag neer. De betekent dat er de hele dag geen of nauwelijks treinen rijden. Waarom wordt er gestaakt? En wat betekent dat voor jou?

Vandaag rijden er de hele dag geen treinen vanaf de standplaatsen Den Haag, Dordrecht, Leiden, Leidschendam en Rotterdam. De staking is er één van een reeks, die tot eind augustus duurt.

Tijdens de staking blijft het mogelijk om met de trein vanuit een andere regio naar bijvoorbeeld Rotterdam Centraal te komen. Maar terug kun je niet. Ook wordt er hinder verwacht voor de internationale intercity naar Brussel. Die rijdt namelijk over Rotterdam Centraal. De staking betreft alleen de treinen. Het andere openbaar vervoer, zoals de trams, metro's en bussen van de RET, blijft gewoon rijden.

Reizigers krijgen flyers en compensatie

Dat de staking voor flink wat overlast voor reizigers gaat zorgen, is volgens de vakbond spijtig maar onvermijdelijk. De actie is volgens hen uiteindelijk wel in het belang van de reiziger: "Er is een fatsoenlijke cao nodig om dat tij te keren. Alleen dan kan NS de vacatures weer gaan invullen en de leegloop verder tegenhouden. Daarmee wordt de dienstregeling voor de reizigers weer betrouwbaar en komt de service en sociale veiligheid weer op het eerdere hoge niveau", zegt de vakbond.

Tijdens de staking worden op de stations door het stakende personeel flyers uitgedeeld met informatie voor reizigers. Reizigers die door de staking gebruik moeten maken van vervangend vervoer of meer dan een halfuur vertraging oplopen, kunnen compensatie aanvragen bij de NS.

Of er helemaal geen treinen rijden, is nog niet zeker. "We hebben vernomen dat de actiebereidheid hoog ligt, maar dat weet je natuurlijk pas wanneer het echt gebeurt", zegt Roos Rahimi van vakbond FNV Spoor.

Mogelijk ook nog landelijke staking

De vakbond sluit niet uit dat er nog meer stakingen volgen na de estafettestaking. Volgens Rahimi is er nu voor een estafettestaking gekozen zodat reizigers ruim op tijd weten wat hen te wachten staat. De stakingen zijn volgens haar nodig, omdat de NS en de vakbonden het niets eens worden over de nieuwe cao. Op 5 augustus stelden de vakbonden een ultimatum aan de NS, maar daar ging de spoorvervoerder niet op in.

"Het doel van de staking is om de NS te bewegen om onze eisen in te willigen. De afstand tussen wat we hebben gevraagd en wat er wordt geboden is nu nog té groot", legt Rahimi uit. "Op dit moment lopen veel mensen weg en worden vacatures niet gevuld. Daardoor komt de NS in de problemen met de dienstregeling en wordt de werkdruk hoger."

De vakbonden eisen onder meer werkgelegenheidsgarantie tot 1 juli 2027, een jaarlijkse verhoging van de lonen op basis van de inflatie, een loonsverhoging van 100 euro en een minimumloon van 14 euro. Daarnaast moet er ook een eenmalige uitkering van 600 euro komen, vinden ze.

Als de NS na de stakingen nog steeds niet bereid is om de eisen van de vakbonden in te willigen, kan er een landelijke staking volgen. "Dat hangt echt van de NS af", zegt Rahimi. Wanneer die landelijke staking dan zou plaatsvinden is nog onbekend.

NS: 10 procent minder treinen in 2023

Dat de problemen met de dienstregeling voorlopig aanhouden, blijkt ook uit de aankondiging van de NS dat die voor 2023 verder wordt aangepast. De oorspronkelijke dienstregeling voor volgend jaar was namelijk nog gebaseerd op de verwachte reizigersgroei uit 2019. De aanpassingen zullen de komende maanden geleidelijk worden doorgevoerd. De NS zegt zelf dat er het om ongeveer 10 procent minder treinen dan in 2019 gaat.

De eerste veranderingen zijn er vanaf 5 september. Zo rijden er op werkdagen nog maar vier intercity's per uur. Momenteel zijn dat er nog zes. Ook gaat de avonddienstregeling in vanaf 20.00 uur in plaats van om 22.00 uur en rijden intercity's en sprinters in het weekend alleen nog maar om het halfuur in plaats van om het kwartier.

Op 11 december gaat de nieuwe dienstregeling voor 2023 in. Vanaf dan zullen er op vrijdagen op een aantal trajecten alleen nog intercity's om het halfuur rijden in plaats van om het kwartier. Dat is ook het geval in de daluren, 's avonds en in het weekend.

Voor onze regio betekent de nieuwe dienstregeling ook dat er nog maar drie treinen per uur op het traject HSL-Breda-Rotterdam rijden in plaats van vijf. Op het traject Arnhem-Utrecht-Schiphol-Rotterdam blijven dat er vier.

Dit is een artikel van onze mediapartner Rijnmond