door Markus Burger

“Niemand had dit zien aankomen.” Het gemeentearchief onderzoekt de ‘Razzia van Rotterdam en Schiedam’, van tien en elf november 1944. Duizenden Schiedamse mannen zijn opgepakt en op de trein naar Duitsland gezet. Daar zijn zij gedwongen te werken voor de bezetter.

“Stel je voor”, vertelt archivaris Laurens Priester: “je zit de krant te lezen, of je zit in bad. Er wordt op de deur geklopt en je wordt meegenomen.” Alle Schiedamse mannen tussen 17 en 40 jaar oud kregen het bevel. Wie tracht te vluchten wordt doodgeschoten.

De gevolgen zijn groot voor de achterblijvers. De mannen, destijds veelal de kostwinners, laten gezinnen achter die in armoede en honger leven. Door de traumatische ervaringen voor alle slachtoffers is er lang niet over gepraat.

In samenwerking met andere archieven zijn de Schiedamse archivarissen en onderzoekers bezig met het maken van een database van documenten. Zodat zij met zekerheid kunnen zeggen hoeveel Schiedammers erbij betrokken zijn geweest.

Monument

Het is niet bekend wanneer het onderzoek van het archief is voltooid. Wel wordt op 10 november dit jaar in Rotterdam een monument onthuld ter nagedachtenis aan de razzia in de regio.

bron: collectie Stedelijk Museum Schiedam, schilderij van H. J. Sey van de razzia in Schiedam