door Tjerk van der Ende
De mogelijkheden voor burgemeesters om rellen te voorkomen zijn te beperkt. Dat vindt burgemeester Cor Lamers. En met hem nog veertig collega-burgemeesters in het land.
Vorige week publiceerden zij onder aanvoering van Sharon Dijksma, burgemeester van Utrecht, een opiniestuk in de NRC over dit onderwerp. Lamers maakt zich met zijn collega’s zorgen over de mogelijkheden om rellen te voorkomen. “Wat je nu ziet is dat het wettelijk systeem achter de realiteit aanloopt”, zegt Lamers.
Aanleiding voor het standpunt is een voorbeeld uit Utrecht. Daar legde burgemeester Sharon Dijksma een man uit Zeist een last onder dwangsom op. Hij riep op tot rellen. “Neem je matties mee en vuurwerk. De politie moet mores worden geleerd”, parafraseert Lamers. Maar de bestuursrecht oordeelde dat zo’n last onder dwangsom niet opgelegd mocht worden.
“Omdat het in strijd zou zijn met de vrijheid van meningsuiting”, vertelt Lamers. “Als jij een opruiend artikel in de krant schrijft ben je strafbaar, maar een opruiend artikel op sociale media zou niet strafbaar zijn. Dat kan niet waar zijn”, aldus een verontwaardigde Lamers.
Diepe zucht
“Een chatbox is net zo openbaar als een krant. Maar de rechter zegt: nee, daar moet speciale wetgeving voor komen. Dan moet ik eerst heel diep zuchten als ik dat hoor. En dan denk ik in tweede instantie: wetgever, wilt u mij dan zo snel mogelijk aan een passende wet helpen?”
Lamers deelt de mening van zijn collega’s en grijpt daarbij naar de recente Schiedamse geschiedenis. Als concreet voorbeeld noemt Lamers de dreigende situatie in april 2022. Actiegroep Pegida riep toen op tot demonstraties bij moskeeën in Schiedam. Uiteindelijk zag Pegida ervan af, maar dreiging was er. “Ook daar werd via sociale media een oproep gedaan om te komen rellen in Schiedam. Dat is ook de reden dat ik de brief heb ondertekend.”
Interpretatie
Op de vraag of de wetgeving vaker achter de realiteit aanhobbelt, reageert Lamers bevestigend. “De wereld is digitaal en wij hebben nog een papieren wetgeving die toeziet op papieren overtredingen”, zegt hij. Over de beslissing van de bestuursrechter in Utrecht: “het is ook een interpretatiekwestie. Als je bij een openbaar medium oproep doet om te rellen, vind ik dat net zo openbaar als de krant.”
